Aansprekende workshop over het driehoeksoverleg tussen burgemeester, secretaris en griffier op landelijk griffierscongres
Bijdragen en sponsoring door ons bureau van het Griffierscongres van 1 oktober 2004
De
landelijke Vereniging van Griffiers hield op 1 oktober jl. zijn tweede jaarcongres
met als thema 'De griffier en de kunst van het veranderen'. Ruim 250 raadsgriffiers
reisden af naar de stad Leeuwarden om meer inzicht te krijgen in hun functie
en meer greep te krijgen op hun dynamische werkomgeving. Ons bureau was daarom
als één
van de genodigde partijen aanwezig. De raadsgriffiers konden onze stand dan
ook feilloos vinden. Velen lieten zich informeren over ons aanbod van vernieuwingstrajecten
en opgedane ervaringen met kansrijke dualiseringsinitiatieven. Met name ons
recent uitgebrachte
boek 'De dynamiek van dualisering' vond gretig
aftrek onder raadsgriffiers. Aan het einde van het congres had bijna elke deelnemer
wel een exemplaar onder zijn of haar arm gedrukt.
Na een prikkelend betoog van cultuurhistoricus en publicist Thomas von der
Dunk vonden in de middagsessie meer dan 70 raadsgriffiers hun weg naar onze
workshop 'De driehoek: vertrekpunt voor verandering?'. Tijdens de workshop
werd intensief ingegaan op de afstemmingsprocessen binnen de driehoek burgemeester,
secretaris en griffier. De inleidende analyse bood praktisch toepasbare lessen
over de kenmerken van succesvolle veranderingen, de stand van zaken omtrent
dualisering en het driehoeksoverleg met de tripartiete relaties. Hierbij werd
het begrip 'bestuurlijke symbiose' geïntroduceerd om aan te geven dat
alle participanten van het overleg op elkaar zijn aangewezen bij het doorvoeren
van dualiseringsinitiatieven binnen een gemeente. Twee verschijningsvormen
van het driehoeksoverleg (mutualisme en parasitisme) werden scherp tegenover
elkaar gezet. Bij de ene gemeente kan het driehoeksoverleg namelijk fungeren
als aanjager voor bestuurlijke verandering (het type 'de Gideonsbende') en
bij de andere gemeente kan het overleg meer weg hebben van het organiseren
van onderling wantrouwen (het type 'living apart together'). Voor de raadsgriffiers
boden beide contrasterende typologieën van het driehoeksoverleg een praktisch
hulpmiddel om hun eigen driehoeksoverleg beter te doorgronden. Deze
inleiding wordt overigens gepubliceerd: zie elders op deze site.
In een geanimeerde forumdiscussie werd plenair door een burgemeester, een griffier
en een secretaris inzicht gegeven in hun ervaringen met de driehoek. Uit de
vele reacties, vragen en stellingen van de aanwezige raadsgriffiers kwam duidelijk
naar voren dat de bestuurlijke symbiose in het driehoeksoverleg nastrevenswaardig
is, maar in de praktijk niet meevalt. Het verschil in frequentie en succes
van het overleg tussen de verschillende gemeentes onderling was opvallend te
noemen. Voor veel raadsgriffiers was deze bevinding zelfs een regelrechte eye-opener. "Wat
je vertelt over een niet-lopend driehoeksoverleg herken ik nu helemaal niet.
Wij zien elkaar wekelijks en bespreken relevante issues goed door," aldus
een verbaasde raadsgriffier tegenover haar collega die in het forum zitting
had en het driehoeksoverleg tot nu toe bewust heeft vermeden.
Uit de workshop kwam eens te meer naar voren dat bestuurlijke vernieuwingen,
zoals het driehoeksoverleg tussen burgemeester, secretaris en griffier kan
worden opgevat als een kans (in de zin van de motor tot verandering) óf
als een dreiging (met een strategisch, maar slopend bestuurlijk schaakspel
als gevolg). Zo bezien is het dus de kunst om patstellingen binnen het overleg
te voorkomen, en kansrijke afstemmingsmogelijkheden te creëren van wederzijds
voordeel.